Εξυπνάδες...

Όλοι μας έχουμε βρεθεί στην δύσκολη θέση του να αισθανθούμε πως δεν γνωρίζουμε κάτι τόσο καλά όσο το γνωρίζουν άλλοι. Υπάρχουν δύο λύσεις στο πρόβλημα αυτό: 1. Να κουνήσουμε συγκαταβατικά το κεφάλι, κάνοντας τους έξυπνους και να φύγουμε βυθισμένοι στην άγνοια.  2.Να ρωτήσουμε για να μάθουμε, ρισκάροντας το να φανούμε χαζοί. Η απάντηση που θα πάρουμε,

εξαρτάται από το άτομο που έχουμε απένταντί μας και-θεωρητικά- είναι σε πλεονεκτική θέση, καθώς διαθέτει περισσότερες γνώσεις για το εκάστοτε θέμα,από ότι εμείς. Θα μπορούσε να μάς εξηγήσει ώστε να αποκτήσουμε και εμείς πληροφορίες για το αντικείμενο αυτό, ή, να κάνει τον έξυπνο και να μάς πει και χαζούς. Θα ήταν ιδανικό να έκαναν όλοι το πρώτο, γιατί τότε όλοι θα είχαμε να προσφέρουμε κάτι στους άλλους, ο καθένας από τον τομέα του.
Δυστυχώς όμως, σύνηθες είναι το δεύτερο.

Τί είναι τελικά, αυτό που καθορίζει το αν ένας άνθρωπος είναι "έξυπνος" ή "χαζός";
Εκ του ασφαλούς,μπορούμε όλοι να κρίνουμε τους άλλους. Να υποθέσουμε πως, εφόσον δεν ξέρουν όσα εμείς, έχουν χαμηλότερο iq, με δεδομένο μόνο μια συζήτηση για ένα θέμα.
Θεωρώ ωστόσο, πως ο  καθένας από εμάς κάτι γνωρίζει.
Ήδη από μικρά παιδιά, περιτριγυριζόμαστε από εκατομμύρια επιρροές. Σε ό,τι μάς τραβά την προσοχή, δίνουμε ιδιαίτερη σημασία, ενδιαφερόμαστε, ρωτάμε και μαθαίνουμε. Κάπως έτσι, καταλήγουμε να γνωρίζουμε κάποια πράγματα.
Ναι, υπάρχουν οι άνθρωποι που είναι περισσότερο εργατικοί και γνωρίζουν πράγματα που αφορούν τον τομέα τους, είναι και οι θεωρητικοί που θα σού εξιστορήσουν όλα τα γεγονότα της γαλλικής Επανάστασης αν τους ρωτήσεις, είναι και οι συναισθηματικοί που θα σού αναλύσουν πώς θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. Υπάρχουν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, που θα σού δώσουν μια σοφή συμβουλή, οι μικρότεροι, που θα σε γεμίσουν με ελπίδα, οι καλλιτέχνες που θα σού δείξουν μια διαφορετική οπτική, τα μικρά παιδιά που θα σού διδάξουν την αθωότητα που είχες ξεχάσει.
Όλοι μας είμαστε διαφορετικοί. Κάθε άνθρωπος που συναντάμε,έχει κάτι να μάς μάθει. Ακόμα και τα άτομα με αρνητικές συμπεριφορές, μάς διδάσκουν τί  δεν θα ήταν καλό να κάνουμε.
Κάθε ένας μας, διαθέτει τις προσωπικές του γνώσεις και εμπειρίες και έχει την ικανότητα να προσφέρει στην κοινωνία μας, το δικό του μικρό λιθαράκι. Αν δε, κάποιος κάνει την μεγάλη διαφορά, τότε πράγματι, είναι πάρα πολύ σημαντικός. Δεν σημαίνει όμως ότι οι απλοί άνθρωποι είναι χαζοί όταν βρίσκονται πλάι του.

Το είχε πει και ο Σωκράτης: "Ένα ξέρω, ότι τίποτα δεν ξέρω. Εγώ  ξέρω ότι είμαι πιο έξυπνος από εσένα, γιατί ενώ κανείς από τους δυο μας δεν ξέρει τίποτα, εσύ νομίζεις πως τα ξέρεις όλα, ενώ εγώ, μπορεί να μην ξέρω τίποτα, αλλά τουλάχιστον δεν ισχυρίζομαι ότι γνωρίζω κάτι."
Ας μιλήσουμε λοιπόν για τους ανθρώπους που νομίζουν πως τα ξέρουν όλα, ενώ στην ουσία ξέρουν αυτό το κάτι λίγο που μπορεί να έχει μάθει  ο κάθε άνθρωπος στην ζωή του.
Ουσιαστικά, το να κάνει κανείς τον έξυπνο είναι περισσότερο άτοπο και ανούσιο, από το να έχει απορίες που μπορεί να μην σχετίζονται με το αντικείμενο λόγω άγνοιας.
Καλύτερα να μην είμαι σχετικός με ένα θέμα και να εκφράζω την επιθυμία μου να μάθω, παρά να ξέρω κάτι και αυτό το κάτι να το παρουσιάζω ως το πιο σημαντικό πράγμα του πλανήτη.

Αν κάτι με έμαθαν όλοι εκείνοι οι όχι-τόσο-βαρυσήμαντοι αλλά σπουδαίοι άνθρωποι που πέρασαν από την ζωή μου, είναι πως, το πόσο σημαντικός είναι κανείς τελικά, δεν το ανακαλύπτει ο ίδιος,αλλά οι άνθρωποι που έχουν αλλάξει κατόπιν της δικής του επιρροής.
Οι άνθρωποι που έγιναν καλύτεροι χάρη σ' αυτόν.
Το να παινεύεις τον εαυτό σου σε βάρος των γύρω σου, είναι σαν να αποκλείεις το ενδεχόμενο να κάνεις λάθος,άρα, να μπορείς να μάθεις κάτι καινούριο.

Και αυτό είναι κακό κυρίως για εσένα, γιατί δεν μπορείς να εξελιχθείς, αλλά και για την εικόνα σου, καθότι δεν αφήνεις περιθώρια επικοινωνίας, άρα οι άλλοι στο μυαλό τους σε κατατάσσουν αυτόματα στην κατηγορία του προσκολλημένου ατόμου με στερεοτυπική σκέψη.
Εν τέλει, άλλο "έχω αυτοπεποίθηση", άλλο "είμαι παντογνώστης,εγώ και μόνο εγώ.".
Όταν έχεις αυτοπεποίθηση, κάνεις και την αυτοκριτική σου, δεν κάνεις τον έξυπνο.

Θέλω ωστόσο να πιστεύω ότι λίγοι είναι αυτοί που κάνουν τους έξυπνους και περισσότεροι αυτοί που θέλουν να μαθαίνουν.
Τί γίνεται όμως όταν οι μεν συναντήσουν τους δε και ο "εγώ-τα-ξέρω-όλα" αντί να εξηγήσει στον άνθρωπο που θέλει να μάθει, του κάνει μια ωραιότατη παρουσίαση του βιογραφικού του και τον κάνει να νιώσει χαζός;

Σαφώς και δεν είμαστε όλοι έξυπνοι στα πάντα.
Για παράδειγμα, ένας άριστος ιστορικός μπορεί να μην έχει ιδέα από μαθηματικές πράξεις και όμως, να προσπαθεί.
Ο έμπειρος μαθηματικός είναι αυτός που θα τον βοηθήσει. Αν εξ' αρχής τον χαρακτηρίσει ως "αυτός που δεν ξέρει" και όχι "αυτός που έχει την προοπτική να μάθει", το παιχνίδι πάει χαμένο.
Το γεγονός λοιπόν ότι ο ιστορικός δεν ξέρει μαθηματικά, δεν τον χαρακτηρίζει ως χαζό, ούτε του στερεί την δυνατότητα να μάθει κάτι καινούριο,διαφορετικό. Απλά δεν ξέρει κάτι. Όπως όλοι μας.
Και αυτό είναι απολύτως υγιές και ανθρώπινο.
Αν όλοι οι μαθηματικοί κοιτούσαν τον γεμάτο θέληση άνθρωπο που έχουν μπροστά τους, αντί να εστιάζουν στην άγνοιά του για ένα θέμα, τότε όλοι οι ιστορικοί, θα ήξεραν μαθηματικά.

Ωστόσο αυτό δεν συμβαίνει.
Μία αιτία είναι το να μην ενδιαφέρεται κάποιος για ένα θέμα. Και η απάντηση στην αιτία αυτή είναι προσωπική του υπόθεση, το αν θα κάνει ένα βήμα παραπέρα δηλαδή ,ή όχι.
Μία άλλη αιτία όμως, είναι η αδιαφορία ορισμένων για το περιεχόμενο και η έμφαση που δίνεται στα φαινόμενα.

Τα φαινόμενα όμως, τις περισσότερες φορές, απατούν.
Αν αφιερώναμε περισσότερο χρόνο στο να γνωρίσουμε και να βοηθήσουμε τους γύρω μας αντί να κάνουμε τους έξυπνους, τότε ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος. Και θα ήταν εύκολο να καταλάβουμε πως, τελικά, δεν υπάρχουν χαζοί άνθρωποι. Μόνο άνθρωποι που δεν ξέρουν. Γιατί να μην τους βοηθήσουμε να μάθουν, αντί να κρίνουμε; Περισσότερο εποικοδομητικό μού φαίνεται.

Κατόπιν λοιπόν αυτών των συνθηκών, είναι και οι άνθρωποι της άλλης σκοπιάς. Εκείνοι που κάνουν τους χαζούς. Πολλές φορές δεν αξίζει να χάνεις τον χρόνο σου με άτομα που νομίζουν πως τα ξέρουν όλα,έτσι, πολύ απλά αδιαφορείς.
Χωρίς να σε νοιάζει αν θα σε πουν χαζό και αν θα φανεί πως δεν μπορείς να δώσεις μια απάντηση.
Μέσα σου ξέρεις πως έχεις την απάντηση.
Δεν θες όμως να την μοιραστείς με κάποιον που δεν βλέπει πέρα από τον ίδιο του τον εαυτό.
Παίζουν ρόλο και οι τρόποι.

Δεν είναι σωστό να είναι κανείς προκατειλημμένος με κάποιον διαφορετικό.
Χρειάζεται χρόνος και υπομονή για να διδάξεις αυτό που ξέρεις.
Μα πολύ περισσότερο, χρειάζεται μετριοφροσύνη, απλότητα και ανθρωπιά.

Και το να θυμάσαι πάντα, μα πάντα, ότι δεν είσαι καλύτερος/πιο έξυπνος/ πιο σπουδαίος, από κανέναν.
Είσαι απλά διαφορετικός,μοναδικός,ιδιαίτερος. Και μπορείς να αλλάξεις τους άλλους, με την επίδρασή σου,όχι με το να παινεύεις τον εαυτό σου και να αναδεικνύεσαι.
Περισσότερο συναρπαστικό είναι, το να αφήνεις και εκείνους να σε αλλάξουν.
Το να μαθαίνεις, χωρίς καμία προκατάληψη. Να αφήνεις στον εαυτό σου περιθώρια να εξελιχθεί.
Τότε ίσως-λέω,ίσως- και να σε πουν έξυπνο.